Tại xã Kim Lan, huyện Gia Lâm, Hà Nội, người dân Kim Lan có nghề làm đồ gốm truyền thống. Năm 2015, toàn xã Kim Lan có 270 lò gốm, trong đó 37% là lò hộp sử dụng than cám đóng bánh làm nhiên liệu đốt lò. Đến tháng 9 năm 2017, có 120 hộ dẫn đã chuyển đổi từ lò hộp đốt than sang lò con thoi nung gốm sứ bằng ga hóa lỏng LPG.

Trong năm 2016-2017 dưới sự hỗ trợ tài chính và tư vấn của các chuyên gia của Chương trình hỗ trợ Đầu tư Xanh, đã có 30 dự án chuyển đổi từ lò than sang lò ga nung gốm sứ tại làng nghề Kim Lan. Đây là giải pháp cải tiến mang lại hiệu quả về kinh tế cùng với hiệu quả về môi trường.

Tên giải pháp: Thay thế các lò hộp đốt than để nung gốm sứ bằng lò con thoi nung gốm sứ bằng ga hóa lỏng LPG.

• Kích thước lò con thoi dùng ga đa dạng, tùy theo nhu cầu và tính toán của chủ doanh nghiệp

• Chu kỳ nung ngắn và không sử dụng bao nung nên rất linh hoạt trong sản xuất, có thể thay đổi theo từng mẻ nung.

• Lò con thoi dùng ga sử dụng vật liệu làm tường lò là bông gốm có tính cách nhiệt cao, thấm nhiệt ít.

• Lò con thoi dùng ga còn có ưu điểm kiểm soát được nhiệt độ nung nhờ đồng bộ đồng hồ và can nhiệt.

Hiệu quả của giải pháp

• Thời gian nung trung bình 1 mẻ từ 7-8 ngày xuống 3 ngày.

• Tăng số mẻ sản xuất trung bình trong 1 tháng từ 2 mẻ lên 3 mẻ.

• Suất tiêu hao năng lượng giảm 55-80% (Tại hộ ông sản xuất của ông Nguyễn Văn Đức, đã giảm từ 18,74 MJ/kg sản phẩm xuống 3,9 MJ/kg sản phẩm); tại hỗ sản xuất của ông ông Vũ Văn Hưng, đã tiết kiệm được 77,98% năng lượng tiêu thụ.

• Giảm phát thải khí CO2 do giảm suất tiêu hao năng lượng.

• Tỷ lệ phế phẩm giảm. Do kiểm soát được nhiệt độ trong lò nên chất lượng sản phẩm cao hơn lò than, lượng phế phẩm thấp (có hộ giảm tỷ lệ phế phẩm từ 4% xuống 2%). Khi dùng lò than, tỷ lệ phế phẩm cao do có muội than, muội than rơi bám vào sản phẩm, gây phế phẩm.

• Lò con thoi dùng ga vẫn có nhiệt tỏa ra ngoài lớp tường lò, nên các hộ sản xuất đã có giải pháp tận dụng nhiệt này để sấy khô các sản phẩm khác xếp các sản phẩm mộc, gốm xung quanh lò ga.

• Tăng lợi nhuận/mẻ (có hộ tăng lãi từ 3,9 triệu đồng/mẻ lên 7,2 triệu đồng/mẻ).

Theo tính toán của các chuyên gia kỹ thuật của Chương trình hỗ trợ Đầu tư xanh (GIF), thời gian hoàn vốn cho giải pháp thay thế lò từ 2-4 năm. Thời gian này ngắn do tiết kiệm năng lượng so với trước đây.

Hiệu quả thực tế tại một hộ dân: Sau khi đầu tư 709,4 triệu đồng chuyển đổi lò nung truyền thống sang lò gas, hộ của ông Nguyễn Văn Đức đã giảm được 349,04 tấn CO2 và tiết kiệm được 78,71% năng lượng tiêu thụ. Bảng dưới so sánh hai loại lò tại hộ gia đình ông Nguyễn Văn Đức:

Cùng với hộ của ông Nguyễn Văn Đức, có 29 hộ khác đã được Quỹ Hỗ trợ tín dụng xanh bảo lãnh 7,8 tỷ đồng, trả thưởng tiết kiệm 4,3 tỷ đồng. và được tập huấn, hướng dẫn thực hành về quá trình nung lò thực tế để tối ưu hóa quá trình vận hành lò.

Hiệu quả chuyển đổi lò tại 30 hộ dân đã tạo động lực khuyến khích hơn 120 hộ dân tự thực hiện đầu tư mà không cần chờ dự án hỗ trợ. Qua đó, tỷ lệ lò LPG tăng từ 37% năm 2015 lên 95% vào tháng 9 năm 2017.